>
Yüzde 5-15 oranında ise kanser riski taşıdıklarından dolayı mutlaka incelenmelidirler. Nodüllerin bir kısmı kanserleşme haricinde, aşırı çalışarak “hipertiroidi” dediğimiz klinik bir duruma yol açabilir ya da ileri derecede büyüyerek nefes borusuna baskı yapabilir. Nodüller genellikle zararsız olmakla beraber taşıdığı bu risklerden dolayı hastalar tarafından ciddiye alınmalı ve mutlaka incelenmelidir.
Nodüller sık karşılaşılan tiroid bezi hastalıklarının başında gelir. İçme suyu ve aldığımız gıdalardaki iyot azlığı hastalığın oluşmasında önemli bir etkiye sahiptir. Tiroid bezi iltihapları ve iyonize radrasyon diğer nedenler arasında sayılabilir. Genellikle yeterli büyüklüğe gelmedikçe tespit edilmesi güçtür. Ancak günümüzde tiroid ultrasonunun yaygın kullanımı nedeni ile çok küçük olanları çok erken dönemde dahi tespit edilebilmektedir.
Tiroid nodüllerinin belirtileri:
•Boyunda şişkinlik ve /veya zaman zaman ağrı (hızlı büyüyen, 4 cm’den büyük, tek, ağrılı ve sert nodüllerin kanser olma olasılığı daha yüksektir. Daha önce kemik iliği nakli, baş - boyun kanserleri gibi hastalıklardan dolayı radyoterapi almış, ailesinde tiroid kanser bulunma öyküsü olan, boyunda nodüle eşlik eden 1 cm’den büyük lenf bezlerinde büyüme tespit edilen, 20 yaş altı veya 70 yaş üstü hastalar yüksek risk gurubundadır.)
- Yutkunurken boğazda yumru hissi
- Ses kısıklığı ya da ses kalitesinde bozulma
- Nefes almada ya da yutmada güçlük
- Nodüllerin aşırı hormon üretmesine bağlı terleme, kalp çarpıntısı, titreme, saçların dökülmesi, huzursuzluk
Tanı yöntemleri arasında hastanın öyküsü ve dikkatli bir boyun muayenesi çok önemli olmakla beraber biyokimyasal (kanda serbest t3-t4, tsh, anti-tg ya da anti-tpo gibi) ve radyolojik tanı yöntemleri (usg, mr, ct, pet, sintigrafi gibi) ile tanı ve izlenecek yolu doğru bir şekilde belirleyebiliriz.
Ultrason (USG) oldukça hızlı ve basit bir tanı aracıdır. Eğer USG ile nodülün kanser olma riski saptanırsa “ince iğne biyopsisi / İB“ (USG yardımıyla boyundaki şişlikten özel bir enjektör yardımıyla hücre örneği alma) ile nodülden inceleme amacıyla örnek alınabilir. İç yapısı kistik olanların kanserli doku olma ihtimali daha azdır. Nodül 1 cm’den büyükse ya da nodül 5 mm’den büyük ve risk faktörleri varsa mutlaka İB yapılmalıdır.
Özel radyoaktif maddeler kullanılarak yapılan “tiroid sintigrafisi“ bize nodülün hormon üretme kapasitesine göre soğuk, sıcak ya da ılık olup olmadığını gösterir. Bu son derece önemlidir, çünkü soğuk nodüllerin kanser olma riski daha fazladır. ( % 5-10)
Tedavi Yöntemleri:
İnce iğne aspirasyon biyopsisi sonucuna göre kanser veya kanser kuşkusu oluşturan nodüllerin çoğunda altın standart cerrahidir. Ameliyatta vakanın durumuna göre tiroid dokusunun bir kısmı ya da tamamı alınmakta bazen lenf bezlerine yayılım nedeni ile boyundaki lenf bezlerinin temizlenmesi de gerekebilmektedir.
Sıcak nodüllerin kanserleşme riski daha az olduğu için genellikle ince iğne biopsisine gerek duyulmamaktadır. Sıcak nodül tekse ve 2 cm altında ise ameliyata gerek olmadan sadece radyoaktif iyot ile tedavi edilebilir. Eğer sıcak nodül 2 cm den büyük ve/veya birden fazla ise iyot tedavisi yerine cerrahi düşünülmektedir.
İnce iğne biopsisi her zaman doğru sonuç vermeyebilir. Bu nedenle İB sonucu iyi çıkmış bütün nodüller kendi haline bırakılmaz ve yakın takibe alınarak belirli aralıklarla usg yapılır, bir öncekine göre yüzde 20-25 oranında büyüme gösteren nodüllere tekrar İB uygulamak gerekir.
